بیت تورنت چیست؟
بیت تورنت نوعی دارایی دیجیتال است که روی شبکه ترون و با هدف تسهیل دانلود و بارگزاری هر نوع فایل با سرعت بالاتر است.
تورنت چیست؟
تورنت (Torrent) در انگلیسی، به معنای سیل و جریان شدید آب یا مایعات دیگر است.
تورنت روشی مشهور و محبوب برای توزیع دادهها بدون اتکا به یک سرور است؛ این روش به دلیل سرعت بالای دریافت، برای کاربران مورد توجه است. بیتتورنت به افراد امکان میدهد بدون وارد شدن فشار به سرور آپلود کننده یا اتصال آن به اینترنت، فایلی را با سرعتی بالاتر از سرور اصلی آپلود کننده بارگیری کنند.
فایل تورنت چیست؟
فایل تورنت (Torrent file) به فایلهای کوچک چند کیلوبایتی با پسوند torrent. می گویند. فایل های تورنت، به پروندههای هوشمند که با استفاده از پروتکل ییتتورنت (BitTorrent)، به اشتراک گذاشته میشوند.
فایل تورنت نیز یک فایل، شامل یک کد شناسایی منحصر به فرد (هش) برای یک فایل یا لیست فایلها و همچنین یک لیست از ردیابها است. بیت تورنت به شما اجازه میدهند که از سرقت فایلهای بارگیری شده خود در سایت جلوگیری کنید. این فایلها، به کاربران امکان میدهد که با استفاده از شبکههای peer-to-peer یا یکبهیک، بههم متصل شوند.
پروتکل بیتتورنت، در واقع یک روش اشتراکگذاری فایلهای شبیه هم (یکسان) در اینترنت است؛ که معمولاً، در یک شبکهی غیرمتمرکز از کاربران، توزیع شده و از آنجا بارگیری و دانلود میشوند. فایلهای تورنت، فایلهای کوچک چند کیلو بایتی با پسوند «torrent.» هستند که اطلاعات فایل دیگری (فایل به اشتراکگذاشتهای) را که قرار است از پروتکل بیتتورنت دانلود شود، در خود جای دادهاند. همچنین اطلاعات سرورهایی که کابران را به یکدیگر متصل میکنند، بر روی همین فایل میباشد؛ که البته بعداً در کلاینت قابل تغییر است.
لذا میتوان گفت که فایل تورنت، حاوی متا دیتاهای (Metadata) درباره فایلها و پوشههای به اشتراک گذاشتهشده و همچنین شامل بیتتورنت ترک (BitTorrent tracker) نیز هستند.
لیست بیتتورنت ترکها (BitTorrent tracker) به یافتن سرور کارا کمک میکند.
بیت تورنت چیست؟
بیت تورنت (BitTorrent)، نوعی ارتباط همتا به همتا است که فرآیند اشتراکگذاری فایل تورنت، از طریق آن انجام میشود.
پروتکل بیت تورنت، به منظور فرستادن پروندهها و پخش حجم بزرگی از اطلاعات، بدون کاهش در مصرف منابعِ پر هزینهی سرور و پهنای باند، طراحی شدهاست؛ که در واقع، . این پروتکل، بر خلاف HTTP و HTTPS، نیازمند یک کاربر یا کلاینت تورنت، جهت دانلود فایل است.
ارتباط همتا به همتا یا نقطه به نقطه (P2P)
ارتباط همتا به همتا یا نقطه به نقطه چیست؟
همتا به همتا یا پر تو پیر یا پی تو پی (Peer-to-Peer یا P2P)، گونهای از معماری شبکههای کامپیوتری و سادهترین و سریعترین روش شبکهسازی است؛ که در آن، هر کامپیوتری میتواند از اطلاعات کامپیوتر دیگر استفاده کرده و یا به کامپیوتر دیگر، اطلاعات بفرستد. نکته اصلی اینگونه سیستمها، توزیع یکسان بار، هنگام بارگذاری (آپلود) و بارگیری (دانلود) در تعداد بسیار زیادی کامپیوتر و اتصالات اینترنتی است.
با توجه به این تعاریف، میتوان گفت که بههنگام دانلود یک فایل تورنت، از آنجایی که از پروتکل بیتتورنت استفاده میشود، عملیات Peer-to-Peer (ارتباط همتا به همتا) رخ میدهد. کارگزار بیتتورنت، اطلاعات فایل تورنت را خوانده و کاربر را از طریق یک یا چند سرور، به کاربران دیگری که این فایل را به اشتراک گذاشتهاند متصل میکند. این فناوی در واقع، به کاربران اجازه میدهد تا فایلها و محتوای مورد نظر خود را بدون وابستگی به یک منبع ثابت دانلود کنند! در واقع، کاربران بهجای دانلود فایل از سرور، تکههای بسیار زیاد فایل را از دیگر کاربران دریافت میکنند! پس میتوان نتیجه گرفت که در شبکهی تورنت، با افزایش کاربران، بهروری نیز بیشتر میشود.
تاریخچه تورنت
در سال 1970 و زمانی که توسعهدهندگان نیاز به ابزاری چهت تبادل فایل بین دستگاهها داشتند، فرآیند اشتراکگذاری فایل آغاز گردید. در پروتکلهای اولیهی اشتراکگذاری فایل، افراد میتوانستند فایلها را از منبعی واحد دریافت کنند؛ چراکه معماری سیستم، مبتنی بر سرور و کلاینت بود. این فناوری، با توسعهی سیستمهایی همچون usenet و IRC، به مرور محبوب شد؛ اما مشکل اصلی آن بود که، پهنای باند سرورها محدود هستند.
اما با افزایش حجم محتوای در جریان، فناوریهای متعددی بهمنظور کاهش فشار موجود برروی سرورها و افزایش سرعت دانلود توسعه یافتند. در سال 1992 و با ظهور و سقوط سرویس Napster که نقش مهمی در متولد شدن تورنت داشت، اشتراک فایل نقطهبهنقطه (P2P)، بهمحبوبیت خارقالعادهای دست یافت. این نرمافزار، همانطور که در بالا و تعریف Peer-to-Perr گفته شد، به کاربران امکان میداد که با استفاده از شبکههای یکبهیک، بههم متصل شوند. کاربران بهجای دانلود فایل از یک سرور، تکههای بسیار زیاد فایل را از دیگر کاربران دریافت میکردند!
پروتکل بیتتورنت نیز کمی بعد ظهور کرد. این پروتکل با ترکیب فناوریهای موجود در اشتراک نقطهبهنقطه، انقلابی اساسی در مدل P2P ایجاد کرد. در تعریف ساده، تورنتها، فایلهای بسیار کوچکی هستند که به ترکرها متصل میشوند. ترکرها که دیتابیس و پایگاهدادهای از لینکهای گوناگون این فایلها را در اختیار دارند؛ این لینکها به کامپیوترِ کاربرانی متصل میشوند که فایلهای درخواستی را در خود نگهداری میکنند؛ لذا یک کاربر با دانلود یک فایل تورنت، به تعدادی کاربر دیگر متصل شده و قطعات کوچک فایل مورد نظر خود را دانلود میکند. در نهایت نیز نرمافزار تورنت، این فایلها را به هم متصل میکند.
اصطلاحات تورنت
Indexers (ایندکسرها):
ایندکسرها، به وبسایتهایی گفته میشود که فایلهای تورنت را جمعآوری کرده و در واقع، عملکردی همانند موتور جستجوی محتوا دارند. سرویسهایی همچون Pirate Bay، Extratorrent و RarBG. توضیح بیشتر در ادامه وجود دارد.
Trackers (ترکرها):
ترکرها یا ردیابها، سرورهایی هستند که مانند پلی میان کاربران تورنت عمل میکنند. وقتی فایلی توسط شما آپلود یا دانلود میشود، این سرورها، کل فرآیند را منظم و ساختاردهی میکنند. بهعبارتی، ترکر سروری است که همه کاربران دیگر شبکه را ردیابی میکند.
Torrent Client (کلاینت تورنت):
کلاینت، به نرمافزارهایی گفته میشود که بهمنظور اتصال به ترکرها استفاده میشوند. پس از اتصال، به کمک این کلاینتها میتوان فایلها را دانلود کرده و فایلهای دانلودشده توسط خود را نیز به هم متصل نمود. برخی از برترین کلاینتهای تورنت، عبارتند از: Deluge، uTorrent و Transmission.
Seeders (سیدرها):
افرادی که فایلی در شبکهی تورنت آپلود کنند، با نام سیدر شناخته میشوند. نکتهی مهم برای کاربران عادی، این است که بهتر است فایلهای دانلودی را در داخل کلاینت نگهداری کنند؛ تا آنها نیز بهعنوان سیدرِ آن فایل، در شبکه فعال بمانند. بهطور خلاصه و بدون وجود سیدرها، نمیتوان فایلی را در شبکهی تورنت دانلود کرد.
Leechers (لیچرها):
لیچرها افرادی هستند که بدون سید کردن فایل، آن را دانلود میکنند. این اقدام، عملیاتی ناپسند در شبکهی تورنت است! چراکه همگی بایستی با یکدیگر پیر تو پیر شوند.
Swarm:
هنگامیکه گروهی از کاربران را مشاهده میکنید که یک فایل مشترک را بارگیری و به اشتراک میگذارند؛ آنها به عنوان Swarm شناخته میشوند.
Ratio (نرخ):
نرخ آپلود (سید) به دانلود (لیچ) هر کاربر با Ratio مشخص میشود. نسبت ایدهال برای دانلود هر فایل، باید بیش از 1.0 باشد. این بدان معنا است که شما به همان مقدار که در حال دانلود هستید، آپلود میکنید.
Magnet link:
این لینکها علاوه بر ایجاد امکان دانلود فایل، منابع و فایلهای دیگر را مشخص میکنند؛ و اجازهی دانلود سریع به کلاینت شما میدهند.
معایب بیت تورنت
گرچه اشتراکگذاری peer-to-peer با استفاده از تورنت مزایای زیای دارد، اما همانند هرچیزی، همچنان مشکلاتی نیز وجود دارند! بدیهی است که اگر تعداد کاربران شبکهی تورنت بسیار کم باشد، سرعت بارگیری آن بسیار کند خواهد شد. به تعریفی دیگر، تورنت برای هرکاربری با فعالسازی یک سیدر، دریافت فایل را برای کاربران دیگر آسانتر کرده و هرچه کاربران بیشتری از این تورنت استفاده کنند، پهنای باند آن افزایش مییابد. لذا میتوان گفت که محدودیت در پهنای باند، سرعت پایین و حتی حذف محتوا نیز از معایب تورنت است! چون وابسته به کاربران میباشد.
تورنت به کاربران وابسته است:
موقعی که فایلی را از یک وبسایت دانلود میکنید، بهاحتمال زیاد این فایل از یک کامپیوتر واحد که در نقش یک سرور است، دریافت میشود. این ارتباط هاست-کلاینت، ارتباطی مستقیم و راحت است؛ اما محدودیت پهنای باند، سرعت پایین و حتی حذف محتوا، از معایب آن هستند. در بدترین حالت اگر یک فایل تنها روی یک هاست باشد، فقط با حذف آن، میتوان دسترسی تمام کاربران را قطع کرد!
اما اکنون تورنتینگ، بهخوبی مشکلات سرعت و در دسترس بودن فایلها را برطرف کرده است. شما با تورنت کردن، فایل را نه از یک منبع واحد، بلکه از چندین هاستی که خود کاربران هستند، دریافت میکنید. بهعلاوه، هر کاربری که فایل را دریافت میکند، پس از دانلود به یک منبع دریافت (سیدر) تبدیل میشود؛ و دریافت فایل را برای کاربران بعدی آسانتر میکند. بهبیان ساده، هرچه کاربران بیشتری از پروتکل بیتتورنت استفاده کنند، این پلتفرم قویتر میشود. این حقیقت یکی از دلایل افزایش محبوبیت و تعداد کاربران تورنت در سالهای اخیر است.
بنابراین در هنگام تورنت کردن، همیشه به یاد داشته باشید که شما عضوی از یک جامعه هستید. تا آنجا که میتوانید، وظیفهی سید کردن را انجام دهید؛ نسبت خود را حفظ کنید، و اطرافیان خود را نیز به استفاده از این شبکه تشویق کنید.
کاربرد تورنت چیست و چه نیازی به آن وجود دارد؟!
میتوان گفت بیشترین کاربرد شناخته شدهی تورنت بین کاربران، به دزدی انواع نرم افزارها، فیلمها، بازیهای غیر رایگان اختصاص دارد! اما این تصور اشتباهی است که تورنت را محدود به این موضوع بدانیم!چراکه تورنتها، یک روش غیرمتمرکز و کارآمد، برای به اشتراکگذاشتن پروندهها در اینترنت، بدون نیاز به داشتن سروری قدرتمند، جهت توزیع فایلها هستند.
فرض کنید بخواهید فایلی را که صدها و هزاران کاربر بهآن دسترسی دارند را بارگیری کرده و بهاشتراک بگذارید؛ در اینصورت، بایستی یک سرور قدرتمندی را با پهنای باند کافی تهیه کرده؛ تا امکان میزبانی فایل در اختیار شما قرار بگیرد؛ و سپس اجازهی دانلود و بارگیری آن را به سایر کاربران بدهید. اما برای کار کردن تورنت، نیازی بههیچ یک از این موارد نبوده و پس از ایجاد تورنت، میتوان فایل مورد نظر خود را با هر تعداد کاربر مد نظر، به اشتراک گذاشت؛ و فقط به این دلیل که این یک روش اشتراک فایل بینظیر است، هرچه کاربران بیشتری به تورنت متصل شوند، شبکه قدرت بیشتری پیدا کرده و در نتیجه، سرعت بارگیری افزایش مییابد. لذا اگر قصد ندارید در یک سرور هزینهگزاری کنید تا کاربران بتوانند به یک فایل دسترسی پیدا کنند، بهتر است یک تورنت ایجاد کرده و آن را توزیع کنید. به این ترتیب، در هزینه و پهنای باند سرور خود، صرفهجویی میکنید.
میتوان بهطور خلاصه گفت که هر فناوری جدید، موانع خاص خود را دارد و بیتتورنت نیز از این قاعده مستثنا نیست. از همان ابتدا که این فناوری رشد کرد، کاربران زیادی برای اشتراک محتوای غیر قانونی اعم از آثار مشمول کپیرایت مانند فیلمها و سریالها از آن استفاده کردند. این رفتارها باعث شد افکار عمومی، تورنت کردن را به چشم یک رفتار غیر قانونی ببینند که تا حدودی ناعادلانه است. بیتتورنت کاربردهای قانونی زیادی دارد. بهعنوان مثال و همانطور که در بالا نیز گفته شد، میتوان اشتراکگذاری فایلها بدون نیاز به سرور و همچنین اشتراک آسان اطلاعات میان همکلاسیها و کارمندان را مثال زد. در نهایت به این نتیجه میرسیم که تورنت کردن، در ذات خود عملی قانونی است؛ اما مانند هر ابزار دیگری، میتوان استفادههای غیر قانونی نیز از آن انجام داد.
نکتهای که باعث زنده ماندن تورنت شده، این است که وبسایتهای تورنت، از هیچ فایلی میزبانی نکرده و شما با تورنت کردن از کاربران دیگر، فایل میگیرید؛ و هیچ چیز در داخل ترکرها یا ایندکسرها ذخیره نمیشود. در نتیجه، کل این جامعه از لحاظ قانون و درستی عملکرد، در محدودهای خاکستری باقی خواهد ماند.
دسترسی به فایل های تورنت
فایل تورنت را از کجا پیدا کنیم؟!
استفاده از فناوری تورنت بسیار ساده است. البته دانلود در این شبکه، به آسانی دانلود از یک وبسایت نبوده و برای پیدا کردن محتوای مناسب، خصوصا فیلم و سریال، نیاز به صرف زمان بیشتری وجود دارد. البته با کمی صبر و حوصله و با یافتن منابع صحیح، تورنت کردن، دنیایی جدید از اینترنت را رو به چشمان شما خواهد گشود.
ناگفته مشخص است تعداد فایلهای تورنت، به میلیونها عدد میرسد؛ لذا نیاز است که به دنبال فایل مورد نظر خود، در شبکهی تورنت بگردید؛ و به همین دلیل، نیاز است تا محلی برای ذخیره و جستجو با دستهبندیهای مشخص برای آنها وجود داشته باشد. بنابراین، میتوان وبسایتهای زیادی را یافت که فایلهای تورنت را منتشر میکنند. سایتهای تورنت، در حقیقت پایگاههای داده بسیاری از فایلهای چند کیلوبایتی تورنت هستند؛ که شخص میتواند با جستجو در آنها، فایل مورد نظر خود را پیدا کرده و تورنت مربوط به آن فایل را از آن سایت دریافت کند. سایتهای زیاد و شناختهشدهای همچون The Pirate Bay و Kickass Torrents وجود دارند؛ که میلیونها فایل تورنت را درون خود جای دادهاند.
این کار میتواند از طریق موتور جستجوی گوگل با افزودن پسوند Torrent به انتهای عبارت جستجو شده نیز صورت گیرد. و البته، برخی نرمافزارهای کلاینت نیز از جمله qBittorrent، خود مجهز به موتور جستجوی داخلی هستند؛ که کار را بسیار ساده میکند.
چگونه از فایل تورنت استفاده کنیم؟!
جهت دانلود از تورنت، نیاز به یک سرویس گیرنده وجود دارد؛ که در واقع بایستی یک کلاینت (Client) از بیتتورنت باشد. نرم افزاری بههمین اسم BitTorrent وجود دارد؛ اما به سایر موارد، از جمله μTorren – qBittorrent – FreeDownloadManager و بسیاری از نرمافزارهای دیگر نیز میتوان اشاره کرد. با در اختیار داشتن یکی از این نرم افزارها، نیاز است که ابتدا به دنبال فایل مورد نظر خود در شبکه تورنت گشته؛ و سپس با در اختیار داشتن فایل تورنت با پسوند .torrent، میتوان از این نرم افزارها جهت دانلود آن فایل استفاده نمود. اتصال شما به این شبکه آغاز شده و می توانید از پتانسیلهای آن استفاده نمایید.
دانلود فایل و نصب کلاینت تورنت
مراحل زیر را دنبال کنید:
- یک نرمافزار کلاینت تورنت نصب کنید:
با نرمافزارهای گفته شده در بالا یا نرم افزار دیگری مثل Deluge که برای ویندوز، مک و لینوکس عرضه شده است، استفاده نمود. برای سیستمعاملهای اندروید و iOS نیز کلاینتهای اختصاصی عرضه شده است؛ اما پیشنهاد میشود برای استفاده از این شبکه، از کامپیوتر شخصی یا لپتاپ استفاده کنید.
- فایل تورنت خود را آماده کنید:
از یک موتور جستجو برای پیدا کردن محتوای مورد نظر استفاده کنید. نمونههای این وبسایتها در بخش بالا آمدهاند. با یک جستجوی ساده در گوگل با عبارت top torrenting sites نیز میتوانید لیستی از سرویسدهندگان دیگر را پیدا کنید.
- فایل مورد نظر را دانلود کنید:
از طریق دانلود مستقیم یا اتصال به مگنت لینکها، دستور دانلود را صادر نمایید.
فایل مورد نظر را اجرا کنید.
پس از دانلود فایل را اجرا کنید. اگر دانلود نرمافزار تورنت بهصورت خودکار انجام نشد، آن را بهصورت دستی اجرا و لینک را در آن وارد کنید. منتظر باشید تا دانلود شروع شود؛ و تکههای فایل از کاربران مختلف دریافت شوند. وقتی دانلود تمام شد، میتوانید فایل را باز کنید.
پس از دریافت کامل فایل، کلاینت را نبندید تا بهعنوان سید برای دیگر دانلودکنندگان عمل کنید.
خطرات بیت تورنت
آیا تورنت خطرناک است؟!
مانند هر ابزار دیگر، بت تورنت نیز جنبههای مثبت و منفی دارد! اگر فایل تورنت از راه اصولی آن دانلود و بارگیری شود، هیچ خطری وجود نداشته و مشکلی پیش نمیآید. این همانند دانلود هر فایل بهطور مستقیم از سایتهای مختلف است؛ که اگر از سایت نامعتبری دانلود کنید، خطر ممکن است شما را تهدید کند. برای مثال، ممکن است بسیاری از مطالبی مثل بازیها، نرمافزارها و فیلمهایی که دارای حق چاپ کپی رایت هستند؛ در برخی از وب سایتهای بیتتورنت توزیع شوند؛ و لذا در این صورت، ممکن است که از عنوان انتشار رایگان، جهت توزیع بدافزار، نرم افزارهای تبلیغاتی، جاسوس افزارها و تهدیدهای مشابه استفاده شود.
همچنین، بارگیری یک فایل تورنت غیرقانونی نیست؛ با این حال، مهم است که بررسی کنید چه چیزی بارگیری میکنید. نگران نباشید و اگر در مورد آن مطمئن نیستید، میتوانید به سادگی از طریق شبکههای اجتماعی یا انجمنهای فعال سوال کنید؛ و بهروش درستی، به بیت تورنت دسترسی پیدا کنید.
حفظ امنیت در زمان تورنت کردن:
کاربران تورنت باید در نظر داشته باشند که فضای تورنت، مثل استفادهی عادی از اینترنت، خطراتی مانند دریافت ویروس یا بدافزار دارد. بسته به ایندکسری که استفاده میکنید، احتمال آلوده شدن به این موارد، کمتر یا بیشتر خواهد بود. خطر دیگر این است که فایلها عمدا یا سهوا اسامی اشتباه خواهند داشت. تمام این موارد بدان معنا است که دریافت فایل از تورنت، نیازمند احتیاط خاص خود است.
تورنت کردن و وبسایتهای خدمات تورنت بهطور کلی امن هستند؛ اما خطرات احتمالی همیشه در اینترنت وجود دارند. ویروس، بدافزار، سرقت اطلاعات و دیگر مشکلات در صورت رعایت نکردن نکات ایمنی توسط کاربران، آنها را تهدید میکنند. برای افزایش امنیت در زمان استفاده از تورنت، پیشنهاد میشود که موارد زیر را در نظر داشته باشید:
همیشه از ابزار تغییر آیپی استفاده کنید. این ابزار برای حفظ امنیت و حریم خصوصی در اینترنت پیشنهاد میشود. اما نیاز به آن در زمان تورنت کردن بیش از هر زمانی است. وصل شدن به کاربران دیگر، به معنای نشان دادن آدرس آیپی به تمام دنیا است؛ و قطعا در دوران کنونی، کار عاقلانهای نیست. فراموش نکنید که هیچگاه بدون استفاده از ابزار تغییر آیپی، کلاینت تورنت خود را باز نکنید.
از نرمافزار آنتیویروس استفاده کنید. آنتیویروس، مانند خط مقدم کامپیوتر شما در برابر خطرات اینترنتی عمل میکند. همیشه در زمان جستجو، دانلود و اجرای فایلهای تورنت، آنتیویروس خود را در حالت فعال نگه دارید.
محتوای غیر قانونی دانلود نکنید. دانلود محتوای مشمول قانون کپیرایت مانند موسیقی و فیلم، شما را در موقعیت خطر قرار میدهد. البته در کشورهای مختلف با قوانین کپیرایت مختلف، خطر این مورد متغیر است.
ترکرهای عمومی را به دقت انتخاب کنید. اینکه تورنت خود را از چه منبعی دریافت کنید بسیار مهم است. منابع معتبر و مشهور از نسخههای زیرزمینی امنتر هستند. البته هیچگاه نمیتوان هیچ منبعی را بهطور کامل تأیید کرد.
از ترکرهای خصوصی استفاده کنید. نیاز به ثبتنام و تأیید هویت، ترکرهای خصوصی را از خطرات و افراد نفوذگر دور نگه میدارد. اگر بتوانید در این ترکرها عضو شوید، امنیت شما بیشتر تأمین خواهد شد.