بیرجند

شهرستان بیرجند با 140 کیلومتر مرز مشترک با کشور افغانستان در جنوب استان خراسان واقع شده است و در ارتفاع 1470 مترى از سطح دریا قرار دارد. بیرجند شهرستانى کوهستانى است و در آن‏ کوه ها و دره‏هاى عمیق و حاصل خیزى وجود دارد. بیرجند آب و هواى بیابانى و نیمه بیابانى با زمستان های سرد و تابستان های خشک و گرم دارد.
شهرستان بیرجند دارای 2 بخش «مرکزی» و «خوسف»، 2 شهر و 10 دهستان است. ارگ کلاه فرنگی نماد هنر و معماری این شهر به شمار می آید.
منطقه  ویژه  اقتصادی بیرجند با واقع شدن در مسیر ترانزیتی و برقراری ارتباط تجاری، بازرگانی، صنعتی و خدماتی با کشورهای آسیای میانه و افغانستان بازار مصرف بسیاری از محصولات و فراورده ها را به خود اختصاص می دهد و هم چون بنادر تجاری نقش مهمی در اقتصاد کلان ایران ایفا می نماید.
بیرجند از نظر کشاورزی دارای منابع آبی شامل حلقه های چاه، چشمه و رشته قنات است. عمده ترین محصولات زراعی شهرستان گندم، جو، پنبه، زعفران، زرشک، محصولات جالیزی و نباتات علوفه ای و عمده ترین محصولات باغی عناب، پسته، سیب، انار،انگور و سنجد هستند.
این شهر از توان و غناى فرهنگی، هنری، علمی، معرفتی و تاریخی بالایى برخوردار است. بیرجند به عنوان قطب دانشگاهی شرق ایران بالاترین تورم دانشجویى در سطح کشور را به خود اختصاص داده است.
این شهر اولین شهر در ایران است که در سال 1302 ه.ش (قبل از تهران) از لوله کشی آب شهری برخوردار شد و بنگاه آب لوله بیرجند به عنوان اولین سازمان آبرسانی در ایران شناخته می شود. مدرسه شوکتیه بیرجند سومین مدرسه آموزش به سبک جدید بعد از دارالفنون و رشدیه تبریز است. به علت موقعیت سیاسی و استراتژیک بیرجند سومین فرودگاه کشور در سال 1312ه.ش پس از قلعه مرغی و فرودگاه بوشهر در این شهر ساخته شد.
مردم بیرجند به زبان فارسی و لهجه بیرجندی سخن می گویند. در گفتار آنان واژگان پارسی پیشین شنیده می شود. زبان عربی به طور پراکنده در بین شماری از مردم ناحیه به ویژه عرب ها رواج دارد. بیرجندی ها پیرو دین اسلام و مذهب شیعه جعفری هستند. پیروان اهل تسنن و شماری زرتشتی نیز در این شهر ساکن هستند.